Po przyjeździe do Szkodry opracowujemy plan: zwiedzimy okolice miasta na rowerach. Niby nic nadzwyczajnego, ale wypożyczenie tego środka lokomocji wcale nie jest łatwe. Właściciel pensjonatu, w którym mieszkaliśmy, na naszą prośbę o trzy rowery mocno podrapał się po głowie. Aby jednak nie rozczarować gości z dalekiej Polski, gdzieś podzwonił, pochodził i wkrótce przed wejściem stały trzy rowery. Raczej nie nowoczesne, ale najważniejsze, że jechały do przodu.
 

 
Na początek na krótko zajeżdżamy do centrum. Przechodzimy przez główny deptak miasta, zatłoczony tak, że czasami trudno nam się przecisnąć z rowerami. Kawiarnie – jak to zwykle w tej części Europy – pełne.
 

Deptak w Szkodrze

Przejeżdżamy obok meczetu Ebu Bekr, przebudowanego w połowie lat 90., który od początków istnienia był ważnym miejscem kształcenia uczonych i teologów islamskich.
 
Ale Szkodra to nie tylko wiara mahometańska. W tej części Albanii żyje najwięcej katolików, którzy skutecznie opierali się islamizacji po podbiciu przez Turków w XV wieku.
 
Góry w północnej części kraju były schronieniem i oparciem dla chrześcijan. Położona w dolinie Szkodra była wprawdzie jednym z czterech wilajetów, na jakie Turcy podzielili Albanię w 1865 roku, jednak górale i pasterze z całego okręgu skutecznie bronili się przez islamizacją. Zawsze byli też wzorem oporu dla mieszkańców Szkodry, która mimo że była rezydencją paszy, za wszelką cenę starała się zachować wiarę katolicką.
 

Meczet Ebu Bekr w Szkodrze

Wcześniej katolicy z Albanii znajdowali się po protektoratem monarchii habsburskiej, tamtejsze władze kościelne mianowały wszystkich albańskich duchownych. Klasztory jezuitów i franciszkanów zapewniały też edukację, tutaj kształcili się najwybitniejsi poeci i filozofowie. Szkodra była też zawsze miastem o najmniejszym odsetku analfabetyzmu.
 
Nie obywało się jednak bez konfliktów. W historii miasta znane są epizody określane jako “trzy świńskie łby ze Szkodry”. W roku 1893 w środku nabożeństw w trzech meczetach katoliccy prowokatorzy wrzucili do nich świńskie łby, a według islamu jest to zwierzę nieczyste. Po ty wydarzeniach w mieście dochodziło do krwawych starć.
 

Widok na okolice Szkodry z twierdzy Rozafa

Pierwszy punkt naszej wycieczki to twierdza Rozafa, położona na wysokim na 130 m wzgórzu, skąd w dawnych czasach można było obserwować i kontrolować strategiczne rzeki Bunę, Drin i Kir. Już w 4 wieku p.n.e. na wzgórzu miasto założyli Ilirowie i nazwali do Scodra. Z biegiem wieków panowanie nad tymi terenami zmieniało się, rządzili tu Rzymianie i Wenecjanie, a każdy rozbudowywał umocnienia. W 1479 roku po trzyletnim oblężeniu twierdza została zdobyta przez Turków. Była ona zamieszkiwana do 1863 roku, kiedy administracja wilajetu Szkodry została przeniesiona do centrum miasta. W 1913 miasto zdobyli Czarnogórcy, wyparli turecką armię i od tej pory popadała w ruinę, aż w końcu utworzono w niej muzeum.
 

Twierdza Rozafa

Aby dostać się do twierdzy, trzeba pokonać spore wzniesienie. Do środka wchodzi się przez kilka bram i ogromne mury zewnętrzne. Tam można odwiedzić małe muzeum, posilić się w ludowej restauracji i rozkoszować się pięknymi widokami na okolice Szkodry oraz jezioro Szkoderskie.
 

Tradycyjna restauracja w twierdzy Rozafa w Szkodrze

Właśnie tam zamierzamy teraz pojechać na krótką wycieczkę. Przejeżdżamy przez kładkę nad Buną i jadąc szerokim chodnikiem wzdłuż ulicy już po kilkunastu minutach jesteśmy nad ujściem rzeki do jeziora. Jeszcze dwa kilometry i dojeżdżamy do miejscowości Shiroke, gdzie znajduje się plaża miejska.
 

Plaża miejska w miejscowość Shiroke nad Jeziorem Szkoderskim

Zdecydowanie jednak odbiega ona od naszych wyobrażeń o plaży. Właściwie to plac pokryty trawą, z wąskim piaszczysto-kamienistym brzegiem, na którym postawiono typowe “plażowe” bary i restauracje. Turystyka na pewno nie jest jeszcze mocną stroną tego regionu – wszędzie pustki, również w barach, które mijamy w drodze powrotnej do Szkodry.
 

Jezioro Szkoderskie